Dietetyka kliniczna i Medycyna Żywienia
Amarantus? Jak najbardziej na tak.
Jeżeli ktoś pyta mnie o amarantus, odpowiadam krótko:
więcej wapnia niż mleko
więcej żelaza niż szpinak
więcej magnezu niż czekolada
więcej błonnika niż owies
białko bardziej wartościowe niż sojowe
Amarantus (szarłat) należy do najstarszych roślin uprawnych świata. Uważana była za roślinę, która dawała siłę i męstwo wojownikom. Obecnie szarłat jest częstszym obiektem zainteresowań wielu naukowców, ze względu na swój niezwykle cenny skład chemiczny oraz szerokie możliwości jego zastosowania w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, farmaceutycznym, ale również i w medycynie. Ma smak leciutko słodkawy i jest bardzo wdzięcznym zbożem.
Produkty spożywcze otrzymane z szarłatu:
Głównym składnikiem nasion jest białko, którego zawartość waha się w granicach od 16 do 20%, o bardzo dobrym składzie biologicznym (przewyższającym białko soi).
Od 2 do 8% ogólnej zawartości tłuszczu stanowi skwalen (substancja o właściwościach antyoksydacyjnych). Skwalen reguluje poziom cholesterolu, aktywizuje i przedłuża życie komórek, wzmacnia funkcjonowanie organizmu. Jest czynnikiem pomocniczym przy oczyszczaniu organizmu człowieka z ksenobiotyków. Stwierdzili też, że w tłuszczu z nasion amarantusa nie występuje cholesterol, co ma istotne znaczenie w zapobieganiu miażdżycy. Ze względu na skwalen zalecam rodzicom, aby jak najczęściej wsypywali ziarna do dań, które przygotowują (zupy, sałatki, desery).
Uwagę zwraca wysoka zawartość błonnika pokarmowego w nasionach amarantusa (5,6%), w porównaniu do innych roślin zbożowych: pszenicy (2,6%), kukurydzy (2,7%), owsa (3,2%), czy też ryżu (0,3%). Na uwagę zasługuje również żelazo w szarłacie. Zawartość żelaza jest znacznie wyższa niż w ziarnie pszenicy, nasionach roślin strączkowych, szpinaku i mięsie.
W szarłacie występują także witaminy i antyoksydanty, a przede wszystkim flawonoidy (te zaś stabilizują komórki układu odpornościowego) oraz karotenoidy.
Szarłat polecamy jest wszystkim. A szczególnie chorym na serce, wymagającym diety bezglutenowej, osobom z anemią, stanami zapalnymi żołądka, rekonwalescentom, dzieciom w okresie intensywnego wzrostu i rozwoju, kobietom w ciąży, sportowcom, a także ludziom zagrożonym chorobami układu nerwowego, kostnego i krwionośnego oraz osobom w starszym wieku. Może mieć działanie antyalergiczne poprzez zmniejszanie produkcji IgE (przeciwciała odpowiedzialne za reakcję alergiczną). Amarantus jest wykorzystywany również jako wartościowy produkt w diecie cukrzycowej. Za wykorzystaniem szarłatu w celiakii przemawia fakt, iż jest on bogatym źródłem żelaza, wapnia i magnezu.
Ogromnie się cieszę, iż amarantus został na nowo odkryty, zwłaszcza iż pod względem składników odżywczych znacznie przewyższa popularną pszenicę.
Ja w swojej kuchni najchętniej sięgam po mąkę amarantusą. Często mieszam ją z innymi mąkami. Jak dla mnie, jest sprawdza się doskonale jako dodatek wzbogacający mieszanki do wypieku chleba, ciast, czy jako zagęstnik do zup.
Bibliografia:
