location_on Kontakt
Dietetyka kliniczna i Medycyna Żywienia 0

Melatonina - liczne odkryte w ostatnich latach funkcje melatoniny w organizmie człowieka.

Melatonina - liczne odkryte w ostatnich latach funkcje melatoniny w organizmie człowieka.

Melatonina, główny produkt szyszynki powstaje z aminokwasu L-tryptofanu w nocy, stąd kojarzymy ją głównie ze snem. Natomiast podczas dnia głównym jej źródłem są komórki śluzówki jelitowej i wątroba. Niewiele osób zdaje sobie sprawę z jej wszechstronnie korzystnego wpływu na organizm człowieka.

Obecnie melatonina (lek)  może być stosowana w bezsenności, przy nadciśnieniu tętniczym, zespole jelita nadwrażliwego, padaczce, zaburzeniach snu w przebiegu astmy oskrzelowej. Próbuje się także wykorzystać MEL m.in. w terapii chorób neurodegeneracyjnych i nowotworowych. Szczególne zainteresowanie budzą jej właściwości antyoksydacyjne.

Wydzielanie MEL zmienia się wraz z wiekiem. Największą aktywność wydzielniczą obserwuje się w okresie pełnej dojrzałości biologicznej (20-40 lat). Po 30-tym roku życia wydzielanie MEL systematycznie zmniejsza się, aż po 65-tym roku życia zanika rytm dobowy wydzielania MEL. Ta zmiana wydzielania hormonu, zależna od wieku, może także wpływać na obraz kliniczny wielu chorób przewodu pokarmowego. Do obniżenia wydzielania melatoniny dochodzi także w okresie jesienno-zimowym, co może prowadzić do sezonowej depresji.

Jakie odkryto funkcje melatoniny w organizmie człowieka?

  • W badaniach doświadczalnych stwierdzono, że melatonina zmniejsza ostre uszkodzenia błony śluzowej żołądka i chroni trzustkę przed uszkodzeniem w przebiegu zapalenia.
  • Melatonina podana do światła żołądka hamuje wydzielanie jonów wodorowych i zmniejsza wydzielanie soku żołądkowego.
  • Chroni przed powstaniem ostrych wrzodów żołądka indukowanych etanolem, aspiryna,  stresem.
  • Dzięki swemu działaniu naczyniorozszerzającemu zwiększa śluzówkowy przepływ krwi co ułatwia gojenie wrzodów.
  • Hamuje nadmierną kurczliwość mięśni gładkich przewodu pokarmowego.
  • Pod wpływem melatoniny może dochodzić do normalizacji trzustkowego przepływu krwi zredukowanego pierwotnie przez proces zapalny i poprawy zaopatrzenia we tlen tkanki trzustkowej.
  • Wykazano pozytywny wpływ dodania melatoniny w chemioterapii niektórych nowotworów. Wykazano lepszą skuteczność chemioterapii i lepszą tolerancję chemioterapii przerzutowego raka drobnokomórkowego płuc.
  • W badaniach zaobserwowano, że zastosowanie MEL w dawce 3 mg na dobę przez 8 tygodni istotnie poprawiało jakość życia pacjentów z zespołem jelita nadwrażliwego w porównaniu do grupy leczonej placebo. Z kolei w  innym badaniu opisano korzystny efekt dwutygodniowego leczenia MEL w tej samej dawce na zmniejszenie bólów brzucha oraz wrażliwości odbytnicy na ból.

Opisano przypadek 64-letniej kobiety z chorobą refluksową przełyku, która wymagała przewlekłego stosowania inhibitorów pompy protonowej (IPP), co z kolei zwiększało ryzyko rozwoju osteoporozy. Podjęto decyzję o włączeniu do terapii MEL. Pozwoliło to na odstawienie IPP bez nawrotu objawów klinicznych. Również w badaniach została potwierdzona skuteczność zarówno samej MEL jak również jej łącznego zastosowania z omeprazolem w łagodzeniu objawów refluksu żołądkowo-przełykowego. (Werbach MR. Melatonin for the treatment of gastroesophageal reflux disease).

W jakich produktach znajdziemy melatoninę?

Spożycie melatoniny z żywnością przekłada się na wzrost jej stężenia w osoczu. Co do produktach spożywczych wyższe stężenie melatoniny obserwuje się w jajach i rybach w porównaniu do mięsa. Wśród produktów roślinnych natomiast za najbardziej skoncentrowane jej źródło podaje się orzechy, zboża, nasiona roślin strączkowych i inne nasiona, a także grzyby. Także regularna konsumpcja wiśni wydaje się istotnie wpływać na produkcję endogennej melatoniny, a w efekcie – podnosić jakość snu, a tym samym zdrowia.

 

Bibliografia:

  • Jaworek J., Rola melatoniny w przewodzie pokarmowym. C L I N. E X P. M E D. L E T T.2005; 46(3): 3-8
  • Skałba P, Szanecki W, Cieślik K. Melatonin – constantly discovering hormone. Ginekologia Praktyczna, 2006, 4: 22-25
  • Werbach MR. Melatonin for the treatment of gastroesophageal reflux disease. Altern The Health Med. 2008; 14:54-58.
  • WIŚNIEWSKA-JAROSIŃSKA M., CHOJNACKI J., Rola melatoniny w chorobach przewodu pokarmowego. Folia Medica Lodziensia, 2010, 37/1:89-109

Strona dla wszystkich zainteresowanych zdrowiem:

  • Dietoterapia kliniczna i pediatryczyna
  • Żywienie specjalistyczne w prewencji i leczeniu chorób
  • Dieta niskohistaminowa / Immunożywienie
  • Dieta w chorobach autoimmunologicznych
  • Przepisy na zdrowe dania o dużej gęstości odżywczej
  • Artykuły poparte badaniami naukowymi
  • Dieta Low FODMAP, śródziemnomorska

Kim jest dietetyk kliniczny?


Posiłki dla pacjentów onkologicznych

Posiłki dla pacjentów onkologicznych

Dietoterapia przy podwyższonym kwasie moczowym i dnie moczanowej

Dietoterapia przy podwyższonym kwasie moczowym i dnie moczanowej

Dieta niskohistaminowa

Dieta niskohistaminowa

Współpraca ze specjalistami z dziedziny medycyny, dietetyki i zdrowego odżywiania

ROZUMIEM Nasza strona używa pliki cookies aby umożliwić wysoki standard obsługi.
Jeżeli nadal chcesz korzystać z serwisu, musisz wyrazić na to zgodę. Możesz również zmienić ustawienia dotyczące cookies.