Laktoferyna jest wielofunkcyjną glikoproteiną obecną w ziarnistościach neutrofilów oraz we wszystkich wydzielinach ssaków, także w siarze i mleku. Neutrofile natomiast są komórkami, które szybko reagują na obecność patogenów, żyją krótko, są w obiegu przez maksymalnie dwie do pięciu dób, po czym ulegają apoptozie (śmierć komórki). W dużych ilościach laktoferyna jest zatem dostarczana z mlekiem matki do organizmu nowo narodzonego dziecka, wpływając korzystnie na jego rozwój. W późniejszym wieku naturalnie występującą w naszym organizmie laktoferynę możemy uzupełnić dietą nabiałową lub w suplementach diety.
Laktoferyna stymuluje wzrost, różnicowanie i aktywność wydzielniczą komórek nabłonkowych, co optymalizuje procesy trawienia i absorpcji składników odżywczych oraz chroni przed działaniem patogenów i alergenów pokarmowych. Chroni także nabłonek jelitowy przed toksycznym działaniem toksyn bakteryjnych oraz ksenobiotyków takich jak niesteroidowe leki przeciwzapalne. Co ważne, chroni także przed zakażeniami przewodu pokarmowego, zarówno wirusowymi, jak i bakteryjnymi, grzybiczymi czy pierwotniakowym.
Laktoferyna szczególnie polecana jest w okresie jesienno-zimowym jako wsparcie dla układu immunologicznego, a także w stanach niedoborów żelaza.
Jej biologiczna rola polega również na zdolności do wiązania jonów żelaza i jego absorpcji w układzie żołądkowo-jelitowym, ale także zwiększaniu przyswajania innych metali (Mn i Zn). Kontrolując stężenie jonów żelaza, wychwytuje wolne żelazo potrzebne bakteriom, co utrudnia ich rozwój.
Zastosowanie laktoferyny jest polecane szczególnie osobom z dysbiozą jelitową spowodowaną przyjmowaniem antybiotyków i innych leków (np. inhibitorów pompy protonowej, metforminy, doustnych preparatów żelaza) oraz paleniem tytoniu, osobom stosującym dietę wysoko przetworzoną, z dużą ilością konserwantów, cukrów prostych, mięsa i tłuszczów nasyconych, a ubogą w warzywa i owoce. Suplementację laktoferyną warto też polecić osobom starszym, a szczególnie kobietom podczas i po menopauzie, gdyż zmiany hormonalne często niekorzystnie zmieniają mikrobiotę jelitową.
Sztuczne mleko.
Karmienie sztucznym mlekiem nie zapewnia odpowiednio wysokiego stężenia laktoferyny. U wcześniaków i noworodków z niską masą powoduje ich większe narażenie na zachorowanie na sepsę. Dodatkowo sztuczne mieszanki mleka są wzbogacane żelazem w postaci wolnej oraz laktoferyną o nieznanym stopniu wysycenia żelazem. W wyniku niezapewniania odpowiedniego stężenia białka dostarcza się noworodkom ogromną porcję wolnego żelaza, które staje się idealną pożywką dla bakterii.
Uwaga! Dlaczego nie polecam mleka UHT?
Mleko poddawane standardowej pasteryzacji (w temperaturze 72–80°C przez 15 sekund) zachowuje większość (80–90%) aktywnej laktoferyny. W ogóle nie znajdziemy jednak laktoferyny oraz innych aktywnych białek w mleku czy jego przetworach sterylizowanych w ultra wysokiej temperaturze, czyli podczas obróbki UHT (135°C przez klika sekund w podwyższonym ciśnieniu) oraz mleku suszonym rozpyłowo (mleko w proszku).
Bibliografia:
Artym J., Zimecki M., KORZYSTNE DZIAŁANIE LAKTOFERYNY NA MIKROBIOTĘ PRZEWODU POKARMOWEGO.POSTĘPY MIKROBIOLOGII – ADVANCEMENTS OF MICROBIOLOGY, 2020.
